Rượu ngô Na Hang được coi là danh tửu nổi tiếng của khu vực tỉnh Tuyên Quang. Loại rượu này mang đậm hương vị đặc biệt bởi những nguyên liệu nấu rượu đều có nguồn gốc từ núi rừng. Rượu ngô Na Hang nấu bằng ngô, ủ men từ 20 loại rễ cây, lá cây quý hiếm. Người nấu rượu cần chăm chút tỉ mỉ từ các thành phần nguyên liệu đến công đoạn nấu rượu. Loại rượu này đã là một thương hiệu khẳng định được tên tuổi trên thị trường hiện nay. Hôm nay chúng tôi xin gửi đến bạn đọc bài viết ‘Rượu ngô Na Hang – Danh tửu Tuyên Quang’.
Danh tửu thơm nồng, dân dã của tỉnh Tuyên Quang
Rượu ngô Na Hang, danh tửu thơm nồng, dân dã của tỉnh Tuyên Quang. Rượu ngô Na Hang là một đặc sản nổi tiếng của tỉnh Tuyên Quang. Mang đậm hương vị của đồng bào dân tộc vùng núi phía Bắc. Bước vào ngôi nhà nào ở huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang. Bạn cũng có thể bắt gặp hình ảnh những người phụ nữ đang ngồi đun ngô, nấu rượu.
Phong tục nấu rượu ở huyện Na Hang đã được lưu truyền từ hàng ngàn đời nay. Từ nhỏ, các em gái ở đây đã được ông bà, cha mẹ dạy cách nấu rượu; kiếm lá, rễ cây rừng để làm men, ủ rượu. Bí quyết quan trọng nhất để làm nên hương vị đặc trưng cho loại rượu này là Men lá Na Hang. Men được làm từ 20 loại thảo dược khác nhau. Trong đó cây đứa poóng giúp tạo nên mùi thơm đặc trưng và “linh hồn” cho loại rượu này.
Rượu ngô Na Hang được nấu từ ngô, ủ bằng men gồm 20 loại lá, rễ cây rừng. Các loại lá, rễ sau khi thu thập được rửa sạch. Phơi khô cho vào hũ ngâm nước lã cho thật ngấu. Rồi lấy nước hòa với bột gạo và giềng giã nhỏ nặn thành viên men nhỏ để trên trấu sạch.
Nấu rượu ngô Na Hang đòi hỏi phải tỉ mẩn và công phu
Người nấu rượu cũng phải cẩn thận chọn những bắp ngô mẩy hạt nhất, không sâu bệnh, để phơi khô làm nguyên liệu. Quá trình nấu rượu ngô Na Hang đòi hỏi phải tỉ mẩn và công phu từ công đoạn nhóm lửa. Để sao ngô không bị cháy khiến cho rượu không bị khê. Đến công đoạn cất mẻ sao cho hợp lý vì nếu cất mẻ chậm thì độ đậm của rượu sẽ giảm đi. Còn cất mẻ nhanh thì thu được ít rượu làm lãng phí công sức, ngô và men.
Loại rượu ngô men lá nức tiếng này có vị thơm nồng và êm dịu khi uống. Trong tiết trời đông lạnh ở Tuyên Quang, có lẽ không gì thú hơn là ngồi bên bếp lửa. Nhâm nhi vài chén rượu ngô, lai rai cùng vài miếng thịt trâu gác bếp hay thịt lợn đen. Du khách đến Tuyên Quang nên tìm tới những cơ sở bán rượu ngô Na Hang uy tín. Để mua về vài chai làm quà cho người thân, bạn bè. Rượu ngô Na Hang đứng trong top 10 rượu ngon của Việt Nam.
Một thương hiệu đã hình thành
Trao đổi với chúng tôi về xây dựng thương hiệu cho rượu ngô Nà Hang, ông Chẩu Xuân Oanh nói: “Hiện chúng tôi đang lập kế hoạch để tạo thương hiệu cho loại rượu này, tổ chức cơ sở chuyên thu mua rượu tới từng nhà dân; hỗ trợ người dân về vốn, nguyên liệu (ngô) để người dân mở rộng sản xuất, bảo đảm số lượng và chất lượng rượu bán ra thị trường”.
Tuy nhiên, để thương hiệu rượu ngô Nà Hang đứng vững trên thị trường thì việc cần phải tính đến là gìn giữ những thảo dược quý để làm men. Việc khai thác dược liệu phải hợp lý nhằm bảo đảm sự tồn tại và phát triển của cây, đồng thời có kế hoạch tiến hành ươm trồng những giống cây đang trở nên khan hiếm. Vì như lời của bà Ghỉn thì các loài cây dùng làm men hiện rất khó tìm và ít đi nhiều (phần do bị chìm dưới lòng hồ, phần nữa do đã bị khai thác quá nhiều).
Lo lắng của bà Ghỉn cũng là nỗi lo chung. Cần phải nói thêm rằng, nếu mang ngô và men Nà Hang về nơi khác nấu, không thể thành rượu ngô Nà Hang. Trong rượu ngô Nà Hang, không chỉ có tấm lòng, công sức người Nà Hang, mà còn có độ cao hùng vĩ núi non Nà Hang, có sự tinh khiết của suối, sự ngạt ngào của hương rừng Nà Hang…./
