Nấm Matsutake hay còn gọi là nấm Tùng nhung (tên khoa học: Tricholoma matsutake), ở Việt Nam còn có tên gọi khác là nấm Matsutake. Là một loại nấm được tìm thấy ở nhiều nơi trên thế giới, thường mọc (phân bố) trong các khu rừng lá kim có mây, tuyết và độ ẩm cao quanh năm; các ngọn núi ở Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc cao hơn mực nước biển 2500 mét. Loại nấm này nổi tiếng trong ẩm thực Nhật Bản và Trung Quốc, hương vị đậm đà khiến nó trở thành một trong những loại gia vị ngon nhất thế giới, nhưng chúng cũng được chế biến rất cầu kỳ, dẫn đến giá thành cao hơn.
Nấm matsutake của Nhật Bản
Thịt nấm matsutake chắc, thơm tự nhiên, mọc từ những cây thông đỏ trên núi cao; mà người ta chỉ được thưởng thức vào mùa thu hằng năm.
Đầu tháng 9, tiết trời trở nên dịu đi cũng là lúc bắt đầu mùa nấm matsutake (hay còn gọi là nấm thông, nấm tùng nhung); kéo dài khoảng 40 ngày ở Nhật Bản. Người ta xem nó như “món quà” được mùa thu ban tặng bởi mỗi năm chỉ được thưởng thức một lần.
Nấm thông mọc trong tự nhiên, tại các rừng thông đỏ trên núi cao ở điều kiện nhất định. Chúng chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố mà con người không thể kiểm soát được; như môi trường, nhiệt độ, khí hậu… phải chuẩn. Nấm chỉ mọc ở vùng đất sạch sẽ, không quá ẩm cũng không quá khô xung quanh rễ thông. Độ ẩm khoảng 70% là thích hợp nhất, quá nhiều hoặc ít ẩm sẽ khiến cây nấm nhỏ; không phát triển được rồi dễ chết. Những người săn nấm thông phải tìm rải rác xung quanh khu rừng; sau đó khoanh vùng rồi rà soát từng cm đất dưới rễ thông.
Món ăn chế biến từ nấm matsutake rất bổ dưỡng
Nấm thông hạng nhất phải dài, đầy đủ lớp màng. Đầu trụ chắc, thân dài trên 8 cm. Tuy nhiên chúng hiếm đến nỗi những người săn nấm lâu năm cũng phải tốn khá nhiều thời gian để tìm. Mỗi ngày có thể săn được vài cây nấm là bội thu. Chính vì không thể trồng và mỗi năm người ta phải đợi hơn 10 tháng mới được thưởng thức; nên chúng mới trở nên hiếm, là món quà quý để biếu, tặng nhau vào mùa thu.
Nấm thông được ví như nấm truffle của châu Á vì hương vị đặc trưng; mang theo hương thơm của mùa thu còn thịt nấm thì chắc. Nó rất tốt cho sức khỏe, chứa nhiều chất chống ung thư và giúp tăng cường hệ miễn dịch. Do đó, giá của nấm thông không hề rẻ, loại thượng hạng khoảng 100 USD/cây (khoảng 2,3 triệu đồng). Ăn tươi là cách tuyệt vời nhất để thưởng thức trọn vẹn hương vị của nấm; nên người ta thường chỉ chế biến nấm khi vào mùa ở các nhà hàng hạng sang hoặc tiệc fine dining.
Cách thưởng thức loại nấm này
Thưởng thức nấm Matsutake, người Nhật có một cách tinh tế và đẹp mắt; đó là nấu soup Matsutake trong bình trà nhỏ, thêm chút nước cốt chanh ngay trước khi uống để cảm nhận vị thanh mát đặc trưng của Matsutake; nhưng vẫn ngọt ngào hương thơm của tôm, thịt gà và các loại gia vị riêng biệt của Nhật Bản.
Món Matsutake nướng than hoa sẽ giúp bạn thưởng thức trọn vẹn hương vị đặc trưng của nấm. Nấm sau khi được lau sạch phần đất bằng khăn ẩm; khứa nhẹ và nướng trên than hoa đến khi hơi xém. Bạn sẽ cảm nhận được hương vị tự nhiên, tươi mới của đất; nhựa thông và vị ngọt dường như có thể ngửi thấy.
Một cách biến tấu khác là cá hồi fillet cuộn chung với nấm Matsutake; mang nướng sốt Teriyaki thơm ngọt sẽ mang đến những trải nghiệm mới lạ cho người thưởng thức. Mặt khác, món Yanagawa lại bổ dưỡng và hiếm quý với thành phần món ăn gồm có: Ngưu Báng là một loại cao lương mỹ vị ở Nhật, kết hợp với Matsutake; mang đến vị ngọt mát hòa quyện cùng hương thơm từ loài nấm quý.
