Tục ăn trầu và nhuộm răng đen của người Việt Nam có từ rất lâu đời, có lẽ từ thời kỳ nông nghiệp thái bình, khi tổ tiên thuần hóa động thực vật. Khoảng 15000 năm trước công nguyên, sau này, tổ tiên ghi lại sự tích trầu cau, miêu tả mối quan hệ giữa miếng trầu và vôi, hàng nghìn năm nay nó không chỉ tồn tại phổ biến mà còn trong giao tiếp giữa người với người. Nó cũng được dùng để tế lễ với rượu trắng. Từ những nghi lễ quan trọng nhất như lễ tế, lễ ăn hỏi, lễ hội xuân, cưới hỏi, ăn hỏi. Và bên cạnh đó là tục nhuộm răng cũng rất phổ biến với nhiều phụ nữ thời xưa, nhưng hiện nay đã không còn nhiều người giữ tục lệ này nữa.
Tục ăn trầu
Nguồn gốc của tục nhuộm răng
Nhuộm răng là tục cổ của dân tộc Việt, có từ thời Hùng Vương cùng với tục ăn trầu; đã trở thành nét văn hóa đặc trưng của bộ tộc người Việt để phân biệt với các sắc dân khác. Đại Việt Sử Ký toàn thư trang 133 chỉ ghi lại lời vua Hùng về tục xăm mình; chứ tục nhuộm răng thì không thấy “… rồi vua bảo mọi người lấy mực vẽ hình thủy quái vào mình.
Từ đấy không thấy thuồng luồng đến cắn hại nữa”. Sứ thần của nước Văn Lang trả lời vua nhà Chu về tục ăn trầu “Chúng tôi có tục ăn trầu để khử mùi ô uế và nhuộm cho răng đen…”. Không chỉ người Việt mới có tục nhuộm răng mà các dân tộc khác như Mường, Thái, Si La… cũng có tục này nhưng mỗi nơi; mỗi dân tộc đều có cách nhuộm răng khác nhau về ý nghĩa, thời gian, cách nhuộm và chất liệu sử dụng.
Phong tục nhuộm răng đen
Duyên dáng răng đen
Hai thương ăn nói mặn mà có duyên,
Ba thương má lúm đồng tiền,
Bốn thương răng láng hạt huyền kém thua Để hấp dẫn, để sửa soạn, để trang điểm người con gái bao giờ cũng rất chú trọng đến hàm răng đen gợi cảm của mình: Lấy chồng cho đáng tấm chồng,
Bõ công trang điểm má hồng răng đen.
